akiũnerssuaĸ kapitel 1. Fra side 1 | tilbage |
"ilumutdie ivdlitaoĸ sule mćnįkutdlũnīt uvdlungne ilisarigugko erĸigsķssutigssaraluit; mćnale issingnut issertorsimavoĸ. taimįitumik uvdlut ilingnut nagdliśkumārput, ĸķngarssortititdlo kaujatdlagdlutit ungaluliorumārput ilujumārdlutitdlo tamagingnitdlo angnikitdliortitdlutit, suerutdlutitdlo ivdlit ĸitornatitdlo ilingnĩtut ujarĸanigdlo ĸalerĩgsuerutdlutit. tįssa takusarneĸarfigissat ilisarķngķnagko." (Lśk. 19,42-44). ūliap ĸįĸānit Jerūsalāt Jīsusip alįkarpā. issigissā alianaitdiunilo erĸigsinaĸaoĸ. pōrskilersimavoĸ, nunanitdlo tamanit Jākup kinguāve nagdliśtorssuaĸ tįuna nagdliśtorsiutiginiardlugo katerssũsimįput. nautsīvīt vĩneĸuteĸarfītdlo sivingarnitdlo ĸorsōrĸigsut Jerūsalāliartut tuperfigisimassaisa akornįne igdiśssārssuit takoranersut igdlorpagssuaĸarfiuvdlo patdligtailissarssue portunerssarait. sōrdlume tįssa Sīunip pania tugdlūsimārnermine ima oĸarumasassoĸ: "kśngip nuliatut igsiavunga, aliasūtigssavnigdlo takussaĸįngilanga." - mćnįkut kśngip tugsiausiortup nalānisut alianaitsigalunilo sernigissaunigssane ĸularutigķngitsigā, sōrdlo Dāve tugsiarsimassoĸ: "takorįnersūvdlune nuisavoĸ tamarme tipaitsūtigissā. Sīunip ĸįĸā; . . . kśngerssūp igdloĸarfia." (tugs. 48,3). nālagfiup igdlorssuartai takorįningārtut sarĸumĩnarput. seĸernup įparinrtortup ĸķnguaisa nālagfiup ĸarmai marmoriuvdlutik ĸaugdlorigsut ĸķngorfigalugitdlo isāvfia kūltitigaĸ ĸaĸivfiliardlo kūltisut ĸivdlertoĸ ķngialo tagdlķpai. igdloĸarfik jūtit tamarmik tugdlūsimārutissāt "takorįneĸalune" taima alianaitsigaoĸ. israilikormiūssup kiamitauva issigissagssaĸ tamįna nuįnārnanilo alutorssarnanilo issigisķnįusavā! kisiįne Jīsusip erĸarsautai avdlauvdluķnarput. "igdlorpagssualigdlo patdlilerdlugo takuleramiuk ĸķssatigā." (Lśk. 19, 41). ajugausimārtumik iseriartornerup nalerpiāne inuitdlo tūsintiligpagssuit nuįnārdlutik nivdliavdlutik kśngķngortķniarugtorćne ĸagtunerit akisuatitdlugit, silamiunik įnįussissoĸ tįssįngįinaĸ tupingnartumik aliatsagpoĸ. Gūtip ernera, israilķkśnut neriorssūtigineĸartoĸ, toĸumut ajugausimavdlunilo toĸusimassunigdlo makititsisimassoĸ ĸķssaserpoĸ, imįingķkuluarpoĸ aliasungnerķnarmit, tarnimigutdle ajugauvfigissagssįungitsumik įnilānganermit. inuiaĸatigīt tįukua ĸinigaussut ukiut tūsintigdlit sivnerdlugit ingerdlanerisigut Gūtimit isumagineĸardlutigdlo sernigineĸarsimanerat Jīsusip ersserĸivigsumik ilisimavā. "Nālagkap Sīune ĸinersimavā inigiumavdlugulo". (tugs. 132, 13). tįssane pruvfītit iluartūssut ukiune huntritilingne ardlalingne mianerssorĸussutaussunik nalunaeruteĸartarsimįput. tįssane Nālagkap saimavdlune najuinine erssersisimavā tįssane majuartarfīt tupingnartorssuit nunamit napavdlutik ĸilangmut atassut tśngasimįput (1 Mōrs. 28, 12; Juan. 1, 51) - majuartarfīt Gūtip ķngilīsa majuartarfigalugitdlo arĸartarfigisimassait, silamiut ivdlernarnerpāmut majuarfigisķnausimassait. Israilķkut inuiagtut Nālagaĸ ilumōrfigķtuarsimagaluarpįssuk Jerūsalāt nāgssaungitsumik atasimįsagaluarpoĸ, Gūtimit ĸinigauvdlune. (Jer. 17, 21-25). kisiįne inuiait tįuko ingerdlanerat kigdlormōrneruvdlunilo tunśssinerusimavoĸ. sagdliutitįussusertik atornerdlugdlugulo pķssusigssatik atornerdlugtarsimavait. "atātaussup ernerminut asangningneranik Nālagkap autdlartitamigut oĸalugfigiuarsimagaluarpai, ķnugtane ininilo ĸajagssũkumagamigit." (2 nal. 36, 16, 15; 2. Mōrs. 34, 6). mianerssorĸśssutit, oĸaorĸigsārinerit navźrsitsineritdlo iluaĸutįungingmata ĸilangmit tunķssutigssamik pitsaunerpāmik nagsķpai - agdlātdlo angnerussumik tunivai: tunissutimigut tassūnįkut ĸilagssuaĸ tamāt angmarpā. Gūtip nangmineĸ ernera igdloĸarfingmut perĸigsimiuitsumut autdlartitauvoĸ. ukiune pingasune ĸaumanerup nālagāta ķnugtane angalaorfigisimavai. "tįuna angalasimavoĸ ajśngitsuliordlune tamaisalo Diāvulup artorssartitai ajorungnaersitdlugit, ũmatimikut aliasugtut tugpatdlersardlugit, tagpītsut tagpigsisitdlugit, tusiagtut pisulersitdlugit, pupigsut pupźrutititdlugit, toĸussut makititdlugit pītsutdlo īvangkīliumik nalunaerfigalugit." (ap. sul. 10, 38; Luk. 4,18 Mat. 11,5) nauk ajortumik pigćne ajśngitsup taortigssānik ūmigssuinermigdlo asangningnerata taortigssānik (tugs. 109, 5), taimįitordle nćkigtarnine ilumōrtuardlune ingerdlatķtuįinarpā. kķkutdlũnīt tįussumśnga aggersut itigartitauneĸ ajorput. saimįssutsip malingilusōĸ ũmatinit mįngertunit uteriartitaussut ũmatit tįuko misigingneĸataussunik asangningneroriainartumik uterfigissarpait. kisiįne israilķkut ikķngutertik pitsaunerpāĸ ikiortigssatuartigdlo tunśpāt. asangnigtumik ilitsersūtai narrugissįuput, sujśnersūtai tusarumaneĸįngitdlat mianerssorĸussutailo igdlautigineĸardlutik. uvdloĸ neriugfigssauvdlunilo sāimįussivigssaĸ ĸāngiśkalugtuķnalerpoĸ. Gūtip narrįssutigssamik imerfigssā ulivkāngajngpoĸ. nuiarssuaĸ tārtoĸ inuiait ukiune huntritilingne ardlalingne tunśssinerisigut kigdlormōrnerisigutdlo ĸulnngiśsimassoĸ ajortilingnut. pitorangajalerpoĸ, perdlugssamitdlo įnįussissigssatuaralunt narrugineĸardlunilo mitautigineĸarsimavdlunilo ungasingitsukut Gūlgathap saningassuligtānut kikiagtorneĸarźrpat israilikut inuiagtut Gūtimit sagdliutitagssatut ukiue ĸāngiuterźrsimalisįput. tarnip atausĩnįngūp tįmarnigssā įnaissaĸarneruvoĸ silarssūp erdlingnartũtainit tamanit akisunerussoĸ, Jīsusivdle Jerūsalāt ĸimerdlōramiuk igdloĸarfingmiut tamarmiussut, inuiaĸatigīt tamarmiussut, ajunārningssāt takordlōrpā - inuiait Gūtip ĸanga ingmķkut ķnugtagssamisut ĸinersimassai. ukiut huntritilikūtāt nagdliśtugssat takordlōrdlugit angerutsip ķnugtai nunanut tamanut siaruardlutik "sigssame sioralingme umīarnikutut" takordlōrpai. igdloĸarfingmiut ungasingitsśkut pitdlagaunigssāt naggatigssamik erĸartũssinigssame pitdlagaunigssāta autdlarniutigssįinātut takordlōrpā, Gūtisut nćkingningneĸ oĸautsine aliasugpalugtune ukunane erssersķneĸarpoĸ: "Jerūsalāt, Jerūsalāt-ā, pruvfītinik toĸutsissutit ilingnutdlo autdlartitat ujarĸanik mitdlōrellugit, ĸavsiningme tauva ĸitornatit katerssorumagaluarika, sōrdlo mardlorāp piarĸane sulungme atānut katerssortarai, piumįngilasile." tįmasaguvit ivdlit kisivit pissũsautit. "inũssutigssarsķsagaluardiusile ornigkumįngilavsinga." (Mat. 23, 37; Juan, 5,40). Kristusip Jerūsalāt issigā silamiut kigdlormōrdlutik ugperumanatigdlo Gūtimit pitdlagaunigssap tungānut tuaviortumik ingerdlassut įssigissćtut. kinguārīt nakarsimassut perdlue tarnimigut misigalugit taima aliasugtigissumik nivdlerpoĸ. inuit nagdlingnįssusiat, ĸuvdlź auatdlo ajortip kingunerisut issigai; ũmatā nuname erdloĸivdiutigdlo nāgdliugtut pķssutigalugit nagdligingningnermik navsuiagagssįungitsumik ulivkārpoĸ; tamįkerdlugit ikiorumangāraluarpai, kisiįne tįussumalũnīt agssāta inuit taimatut perdlorĸussaungārnerat unigtķneĸ saperpā. ikiortigssatuaussoĸ ikigtuķnįnguit ornigkumavāt. tįuna piarźrsimavoĸ įnagfigssaĸaiersikumavdlugit toĸujumavdlune, kisiįne inũssutigssarsiumavdlutik tįussumśnga ornigśkumassut ikgtuķnįuput. ĸilangme kśngiussoĸ ĸuvdlilivoĸ! nāgssįungitsumik Gūtiussup ernea tarnimigut angnikitdliordlunilo įnilāngavoĸ! tamatuma takutķpātigut ajortip ajśssusianik. tamatuma takutipā pissūssoĸ Gūtip inatsisānik uniorĸutitsisimanerup kingunerinit įnautķsavdlugo ajugaĸįngitsumut agdlāt ĸanoĸ ajornakusōrtigissoĸ. Jīsusip kinguārīt kingugdligssat sujumut takordlōrtitdlugit silamiut sagdloĸķtagaunigssāt Jerūsalāp akornutigssāta assinga takordlōrpā. inuiaĸatigīt jūtit angisūmik ajortigissāt tįssa Kristuse narrugigamiko; kristumioĸatigīt angisūmik ajortigssāt tįssaujumārsimavoĸ Gūtip inatsisānik, Gūtip ĸilangme nunamilo nālagkersuinerata tungavianik, narrungingningssaĸ. Nālagkap perĸśssutai nikagineĸarumārput sūjungnaersitauvdlutigdlo. inuit miliūnigdlit ajortimit ĸilerssugauvdiutik Sćtanimit inugsiautigineĸartut, toĸup įipānik toĸussugssat, uvdlorme takusarneĸarfingmingne sagdiusuissut tusarumangitsōrumārpāt. tagpinerup ajussusia! sagdloĸitagaunerup erĸumissusia! pōrske rvdlut mardluk sujorĸutdlugo Kristusip jūtit inatsissartuisa pissūssārnerat erĸartūterźrdlugo nālagfik kingugdiermik ĸimakamiuk ajoĸersugkane ilagalugit ūliap ĸaĸā ornerĸigpā, sivinganerdlo ĸorsōrĸigsoĸ igdloĸarfingmut issķkivilik ingivfigāt. sule atausiardlune ungalue, ĸaĸivfiliai igdlśssārssuilo ĸimerdlōrpai. sule atausiardlune nālagfik tagpavangānīt takorįningārtoĸ ĸimerdlōrĸigpā. nālagfigssūp piunźrśneĸarnigssānik Kristusip sujuligtūtigissā ajoĸersugaisa tupigusūtigeĸalugulo aįnilārutigisimaĸāt, oĸausīlo ersserĸingnerussumik pāsiumatdlerpait. nālagfigssuaĸ pķnernerulersiniardlugo ukiut 40 sivnigdlit ingerdlanerine sule ilungersortumik sulķssutigineĸardlunilo akigssaiautigineĸarsimaĸaoĸ. Herutaserssūp aningaussarpagssuit nālagfigssuarmut atorsimavai, agdlātdlo silarssūp kaisariata tunķssuteĸarfigisimavā. ujararujugssuit mārmoriussut Rūmamit aggiśneĸardlutik igdluliarineĸarneranut atorneĸarsimįput, tamįkulo ajoĸersugkat Jīsusimut tķkuartũsimavait Oĸardiutigdlo: "ajoĸersuissoĸ, ata, ujarĸat igdlorssualiaussusialo." Jīsusivdie tupingnartumik anilārnartumigdlo akivai ima: "ujarĸat ĸalerīgsuerutdlugit inguvterneĸasaput." Herūtase nālagautitdlugo Jerūsalāt malungnardluartumik pķnersagauginarane ĸaĸivfiliai patdligtailissailo pitsįngorsangārsimangmata igdloĸarfik tiguagagssaujungnaingajagsimavoĸ. taimanikui aserorterneĸarnigssānik sujuligtuiumassoĸ Nūatut ilivdlugo sagdluneragįusagaluarpoĸ. taimaitordie Kristuse oĸarpoĸ: "ĸilak nunaio nungśsįput, oĸautsikale nungusāngitdlat." (Mat. 24, 35). Jīsusip Jerūsalāt erĸartūterźrmago Nālagkap igdloĸarfik inuiaitdlo pitdlįsavdlugit sule ukiune 40-ngajangne utarĸigatdlarpoĸ. īvangkīliumut narrugingnigdiutigdlo ernerminik toĸutsissunut Gūtip kamagingnissusia tupingnarsimavoĸ. fīgeĸśssuarmik įssersūt Gūtip inuiaĸatigīngnut jūtinut pķssusianik įssersūtauvoĸ. pineĸarnigssā perĸśssutigineĸarźraluarpoĸ: "kipiuk, sōĸ nuna atortailisavā?" (Lśk. 13, 7). Nālagkavdle nćkigtardlune sule ĸajagssũkatdlarpā. jūtit sule Kristusip pķssusianik suliainigdlo ilisimassaĸįngitsunik ĸavsīnik ilaĸarput. mźrĸatdlo ĸaumanermik pivfigssamigdlo angajorĸāmik narrugisimassįinik sule tuniniarneĸarsimįngitdlat. apustilit suleĸataisalo naiunaiainerisigut Gūtip tįuko ĸįumarsarniaratdlarpai. sujuligtūtip erĸūtineĸarsimanera takuniįsavāt, Kristusip inśngorneragut inūneragutdlo pĩnarane, ćmįtaordle toĸuneragut makķneragutdlo. mźrĸat angajorĸāmik ajortuliait pķssutigalugit erĸartũneĸįngitdlat, kisiane ĸaumaneĸ angajorĸāmik takusimassāt pĩnarnago ĸaumanerdle sule angnerussoĸ nangmingneĸ takussartik narrugigamķko angajorĸāmigtut pissũssuteĸalerput ugpķngķssusertigdlo nćmagtitdlugo. Jerūsalāp piunźrśneĸarnigssānik Kristusip sujuligtūtai tamįkerdlutik erĸūtķneĸardluinarput. oĸausīsa ilumũssusiat jūtit misigivāt ima oĸarmat: "erĸartũssissķgissavsiningme erĸartũneĸarumārpuse." (Mat. 7, 2). nalunaerĸutit tupingnartutdlo tįkśput, ajunārutigssamik erĸartũssaunigssamigdlo nalunaeĸutaussut. śnuap ĸerĸane ĸaumanerup silamit matumįnga pķngitsup nālagfigssuaĸ āltarilo ĸįumarsarpai. seĸernup tarrilernerane nuķssatigut ĸamutit sorssūtit sįkutūtdlo katerssũtut įssinge takuneĸarput. palasit nālagfingme pigārtut nipinit erĸumītsunit įnilārtitįuput; nuna sajugpoĸ niperpagssuitdlo tutsiśput ima suaortut: "tamćnga autdlarta!" isāvfiup kangigdliup matorssua, oĸimaingārame angutit 20-uvdlutik tamaviārtķnatik matuneĸ sapigāt saviminerujugssuarnigdlo nunamut mangutdluarsimaĸissunik parnaersimassoĸ, śnuap ĸerĸane agssangnit takugssaungiisunit angmarneĸarpoĸ. (Milman). Jerūsalāp piunźrśneĸarnerane kristumioĸ atauserdlũnīt ajunćngilaĸ. Krisiusip ujoĸersugkane mianerssorĸusimavai, oĸausianutdlo ugpertut tamarmik nalunaeĸutigssaĸ neriorssūtigineĸartoĸ nālaorpāt. "Jerūsalātdle sorssugtorpagssuit ilugāt takuleruvsiuk," Jīsuse taima oĸarpoĸ, "tauva ilisimasavarse nungutitauvfigssā ĸanigdlissoĸ. tauva Jūtiamĩtut ĸaĸanut ĸimālit, Jerūsalāvdlo iluanĩtut tįssįnga anilit, nunįinarmĩtutdlo tįssunga isernavźrdlit." (Lśk. 21, 20. 21). rūmamiut Cestius nālagaralugo igdloĸarfik ilorźraluardlugo, ernĩnaĸ sćssśssinigssāt ilimanarserugtortoĸ, taima Jerūsalāt ĸimįinarpāt. rūmamiut takugssaussumik pķssutigssaĸarnatik Jerūsalāt ĸimįinarmįssuk ilussaussut kinguneĸardluartumik akiũsķnaunigssartik ĸularalugo tśniutĩnarumavdlutik piarźrsimagaluarput. Gūtip saimassumik ingerdlatsinermigut sūt tamaisa nangmineĸ ķnugtame iluaĸutigssanik ārĸigssũpai. kristumiut utarĸissut neriorssorneĸarnermigtut nalunaeĸutisisimįput, mćnalo įnįssutigssamik mianerssorĸśssśmut nālagkumassut tamarmik pivfigssarsiput. kristumiut nangānatik isumangnaitsumik ĸimāvfigssartik - Jōrtanip akiane igdloĸarfik Pella ornigpāt. Jerūsalāme nćkigtaitsuliornerit amīlārnardluķnarput Titusip igdloĸarfik ilorĸingmago. igdloĸarfigssuaĸ pōrskime iluneĸarpoĸ jūtit miliūnigdlit ardlagdlit ungaluisa iluįne katerssũsimatitdlugit, nerissagssamautait perĸigsārtumik atuinikut ukiune ardlalingne igdloĸarfingmiunut nćmagtugssaugaluit isumaĸatigĩngķnķkut akiniainķkutdlo nungśneĸarsimįput, mćnalo perdlilernerup angnikitdliornarnera atortariaĸalerpāt. tūsintigdlit ardlagdlit nįpālanermit perdlernermitdlo toĸorarput. rūmamiut sįkutūisa nālagaisa jūtit sujōrasārpait tśniutĩnarnialerĸugaluardlugit. tigussaussut tiguneĸarnermingne akiũtut igdloĸarfiup ungaluisa sāvine iperartorneĸardlutigdlo nāgdliugtitauvdlutigdlo sįningassulingnut kikiagtugįuput. uvdlut nungutdlugit huntrltigdlit ardlagdlit taimatut toĸorarneĸartarput, taimailiorneritdlo amīlārnartut ingerdlįtuįinarneĸaramik kīsa Jōsafap narssāta Gūlgathavdlo akornįne sįningassugdlit nįpararneĸartut amerdlangālermata akornisigut ingerdlaniarnigssaĸ ajornarsingajagpoĸ taima įnilārnartigissumik ajunārutigssaĸ Pilātusip erĸartũssiviane pigssarsiariumassartik erĸūtitķpāt taimane oĸarsimagamik: "aua uvavtķnut ĸitornavtķnutdlo pile!" (Mat. 27, 25). Titusip pķssutsit įnilārnangārtut kipitikumagaluaĸai, taimalo Jerūsalāp piunźrutivingnigssā pķngitsōrtķkumasimagaluardlugo. inugpagssuit timait toĸungassut narssane ĸalerīāt amīlarilivigsimavai. ūliap ĸįĸāta kārfanit nālagfigssuaĸ takorįningārtoĸ alutorivigdlugo ĸimerdlōrdlugo inatsivoĸ ujarak atausinguardlũnīt agtorneĸarĸunago. inįssutāle nālangneĸįngilaĸ. śnśkut Tituse tuperminut iserźrmat jūtit nālagfigssuarmit aniavdlutik sįkutūt silatānĩtut sćssśpait. akiũnerįne sįkutūt ilāta ikumassoĸ isāvfķkut ilungmut miloriśpā. tįssįngįinaĸ init ĸissungnik sīterinik ungalulersugkat ikuatdlagput. Titusip sįkutūt narragsimārtut unigteriarneĸ sapķsavdlugit pāsivā, sįkutūtdlo nālagįinik ilaĸardlune nālagfigssuaĸ iserfigā. takorįnķssusia tupigusūtigeĸāt, ivdlernartortālo sule ikuatdlagsimįngingmat įnauteriaraluarpā, savssardlune sįkutūt inarĸigkaluarpai ikumanerit siaruatsailiorĸuvdlugit. sįkutūt nālagāta Liberalisip ajaupķsserdlune sįkutūt nālagtķniaraluarpai, kisiįne kaisarimut atarĸingningneĸ agdlāt tunuartariaĸarpoĸ jūtinut akerartuinermut, akiũnerup tamaviārnįssusianut ujajagagssanigdlo pileritsagsimanermut, sįkutūt takuvait ĸiviagkatik tamarmik kūlterpalugtumik ĸivdlertut isumaĸarputdlo ine ivdlernartoĸ akisōrpagssuarnik katerssuivfigineĸarsimeisassoĸ. sįkutūp atautsip malugineĸarane ikumatitaĸ matup ĸiversartuisa akornįnut igķpā, tįssįngįinardlo ine tamįkerdlune ikuatdlagpoĸ. pujorssuaĸ ingnerssuardlo sapilerdlugit sakutūt nālagait anissariaĸarput igdlorssuatsiardlo isumaminik nungutugssangorpoĸ. nālagfigssuaĸ nungutaorźrmat igdloĸarfigssuaĸ tamāt rūmamiunit tiguagauvoĸ. igdloĸarfigdlo nālagfigssuardlo ĸalerīgsuerutdlugit inguvterneĸarput, nālagfigssūvdlo inigigalua "narssautitut" agssagdlagterneĸarpoĸ. (Jer. 26, 18). Jerūsalāp iluneĸarnerane kingornalo toĸorainerme inue miliūnigdlit sivnigdlit toĸutįuput, toĸutįungitsortailo tigussatut autdlarśneĸardlutik inugsiagssatut tunissauvdlutigdlo Rūmame issigingnārtitsivigssuarne ūmassunut ĸāsugtunut igitįuput ilailo silarssuarme angerdlarsimavfeĸįngitsutut angalaulerdlutik. įnįussissup Jerūsalāp pitdlagaunigssānik sujuligtūtā erĸūterĸigkumārpoĸ sujugdlermik pineĸarneranit įnilārnaraluaĸissumit sualungnerungārtumik. Jerūsalāp pineĸarneragut silamiut Gūtip sįimįuneranik narrugingnigdlutigdlo inatsisānik tugdlāringnigtut pineĸarnerat takusķnauvarput. ukiune huntritilķkūtāne sivisūne pinerdlungnikut ajortuliornķkutdlo nāgdliugtarsimanerįnik oĸalugtuaĸ alianartūvoĸ. tamįna ĸimerdlōrdlugo ũmatikut įniarnarpoĸ. Nālagkap nālangnįssusianik narrugingningneĸ įnilārnangārtunik kinguneĸartarsimavoĸ. kisiįne sujunigssap ulźrneĸarnera sule anilārnarneruvoĸ. ukiunit ĸāngiuterźrsunit oĸalugtuat - pikigtitsissarnerpagssuit, sorssugtarnerit, mumisitsissarnerit "sorssugpalungnerssuaĸ" ćmalo "atissat aungmut agssatdlagsimassut" (Is. 9, 5). - tamįko tamarmik sũpat ĸaĸugo uvdlorme ķnilārnįssusigssānut nalerĸiutdlugit, Gūtip anersāva ugpķngitsunit tunuarpat, lnuit pilerissusź Sćtanivdlo nālagkersuinera kigaitdlagsarungnaerdlugit. kisiįne uvdlugssame tįssanķsaoĸ, sōrdlo Jerūsalāp piunźrśneĸarnerane, Gūtip ĸitornai "aniguiumārput, tamarmik magpersagkane agdlagsimassut." (Dan. 12, 1). |