Zwingli, Svejtsime iluarsaerĸingniartoĸ

ilagît iluarsarĸingneĸarneráne ârĸigssũssineĸ ilagît pilersíneĸarneráne atũtup ássinga takugssauvoĸ. ajoĸersuissup ĸilangmiussup silamiut pingârtortait akimavdlutigdlo aningaussautiligssûssut inuiaĸatigîngnilo pissortaussutut atarĸiniarneĸartarnermik sungiússisimassut minípai. iluarsaerĸingniartut pingârnerussut atugarigsârtorssûnatik agdliartorsimassũput; angutáuput naligissamingnut nalerĸiúneĸásagunik akimaniartutut makitássuseĸarnatigdlo palasiussut sagdloĸítaineránit súnigáungitsut ugperissagssatigutdlo tagpîtdlisitáungitsut. Gûtip sujunertarissarpâ sulissugssat nikanartut pingârtumik suliaĸarnigssamut atúsavdlugit. taimailiorníkut atarĸinautigssaĸ inuit pissagssarísángilât, táussumale inungnik piumássuseĸalersitsivdlunilo iluarissaminik sulisitsissûssup.

Lutherip ĸârusuliane sulissartup igdlúnguane inúngornerata sapâtit ardlalínguit kingornagut Ulric, Zwingli Alpine nerssutautinik pârssissup igdluane inúngorpoĸ. Zwinglip mêraunermine najugkane piârtumigdlo perorsagaunine sujunigssame suliartornigssaminut piarêrsautigai. nuname alianaitdlunilo alutornangârtume agdliartorame piârtumik Gûtip pingãssusianik, píssauneĸássusianik nâlangnássusianigdlo pâsissaĸalerêrpoĸ. ĸáĸane erĸaminĩtune sapîtsuliornermik oĸalugtuat inûsugtutut ilungersûtigingnilersítarpât, ânaminitdlo bîbilime oĸalugtuanik katerssugaussunik amerdlángíkaluartunik tusarnârtíneĸartarpoĸ. eĸîngassumik soĸutigingnigdluardlune máko tusarnârtarpai: pruvfîtit suliait, savanik pârssissut Palæstinap ĸáĸaine savautimingnik pârssissarneránik oĸalugtuat, íngilinik oĸaloĸateĸarneránik inûvdlo erneranik Gûlgathame toĸutaussumik oĸalugtuat.

Johan Lutherisut Zwinglip angutâta ãma ernerme ilíniartitauvdluarnigssâ kigsautigâ, taimáitumigdlo nukagpiaraĸ inûsugtuarautitdlune ĸôrĸumit najugarissaminit autdlartitauvoĸ. Pigínáussusè agdlilertoĸaut, ernĩnardlo aperĸutigssángorpoĸ sume ilíniartitsissigssarsisínáusanersoĸ nãmagdluartumik ilíniartitsisínaussunik. 13-inik ukioĸalerdlune Bernime atualerpoĸ Svejtsime taimaníkut atuarfît pitsaunerssãne. tássanile navianartorsiortitauleraluarpoĸ, tássa mátútut ĸinussartut inûsugtoĸ isumavdluarnnrugtortoĸ kimigiserfigigaluaramíko mátuvfingmut ilánguterĸuvdlugo.

Bernime mátútut dominikanerit pâsivât inûsugtoĸ poĸerdluartoĸ isumaĸa tigssarsiarisínauguníko iluanârutigalugulo atarĸinautigssariumâramíko. inûsugtuaraunermine, inúngûseralugo oĸatdloringnerminilo atuagkiutdlarĸíssutsimine nipilerssortututdlo taigdliortututdlo pigínauneĸarnermine mátútut alutornautaisigut akimordlugit inuit nâlagiariartortardlutigdlo mátútunut tunissiartortartut amerdliartortisagaluaĸai. angutâta nalautsornerínákut mátútut sujunertarissât tusarpâ. ernerme sujunigssâ navianartorsiortitaussoĸ pâsivdlugo ernĩnaĸ angerdlarĸuvâ.

angúme angerdlarĸussinera nâlagpâ, kisiáne ĸôrĸume najugarissamîgínarneĸ nãmagĩnarsínaujungnaerpâ. sivitsúngitsoĸ ilíniarnine nangípâ kingornalo Baselimukardlune. tássane Zwinglip pernardlune Gûtip píssutigssaĸángitsumik sáimáuneranik îvangkîlio tusarpâ. oĸausitorĸanik ilíniartitsissoĸ Wittembach grîkerisut eprîarisutdlo atuartitdlune bîbilimik atualersitausimavoĸ, tamatumalo kingunerissânik ilíniartitai Gûtip ĸáumarĸutânit súnigaussarput. oĸartarpoĸ ilisimatût erĸarsarĸigsârniartutdlo ilíniartitsíssutigissartagãnit pisoĸauneruvdlunilo pingâruteĸarnerungârtumik sagdlusuíssuteĸarnerardlugo. sagdlusuíssut tamána tássauvoĸ Kristusip kisime utertitsíssutaunera. Zwinglimut oĸautsit táuko tássaulerput sôrdlo ĸaulernerup ĸíngornere sujugdlît.

Zwingli sivitsortinago Basel ĸimagtugssángordlugo inûnermine suliagssaminik suliartortugssatut ĸaerĸussauvoĸ. sulilerĸârfigâ Alpine palaseĸarfik agdliartorfigissaminut ungasíngitsoĸ. palasíngortitaorêrame "tarnimigut ilũngardlune Gûtip sagdlusuíssutâ ilisimassagssarsiorfigilerpâ, nalúngitdluínaramiuk Kristusip ínugtainik isumagingnigtugssautitap ĸanoĸ ilisimassaĸartariaĸartigíssusia." (Wylie). bîbile misigssornerujartortitdlugo táussuma sagdlusuíssutâta llngîtdlo rûmalerissut ajoĸersuinerdlûtaisa akerdlerĩssusiat ersserĸarigsiartuínarpoĸ. bîbile Gûtip oĸausiatut, najorĸutagssatuauvdlunilo nãmagtutut, ilagsivâ. pâsivâ bîbilip ingminut oĸalugtaussariaĸarnera. sapîsíngilaĸ bîbile ajoĸersûtigssamut aulajangiuterîgkamilnut túngaviginiardlugo, pissugssausorivordle bîbilip nalorninángitsumik ajoĸersûtigissâ pâsiniásavdlugo. ikiûtigssausínaussut sût tamaisa atorniartarpai bîbilip isumâ erĸortumik pâsiniarumavdlugo, Anersârdlo iluartoĸ ĸínuvigissarpâ ikiorĸuvdlune. oĸartarporme Anersâĸ iluartoĸ ilumôrdlutik ĸinuvdlutigdlo tamatumínga ujardlersunut sarĸúmersitaussartoĸ.

Zwingli oĸarpoĸ: "agdlagkat iluartut Gûtimit pissũput inungnitdlo pínatik. Gûtivdlo ĸáumarsaissup pâsitisavâtit oĸautsit Gûtimit pissûneránik. Gûtip oĸausê ... kúkusínáungitdlat. ĸáumarĸutauvdlutigdlo ingmingnik ilíniartitsissũput, tarneĸ ánássutigssamik sáimáunermigdlo ĸáumarsarpât, Gûtime tugpatdlersarpât, tarneĸ manigũtípât agdlât ingminut sûjungnaersitdlune Gûtimut ilángutdlune." (Wylie). oĸautsit táukua ilumũssusiat Zwinglip nangmineĸ ugpernarsarneĸartutut misigisimavai. ukiune táukunane misigissane kingusingnerussúkut ima agdlautigai: "agdlagkat iluartut sangmileravkit erĸarsarĸigsârnermik ugperissagssanigdlo ilisimatusautit akornutigissaraluarpáka, kîsalo erĸarsautip matuma tikípânga: tamáko unigtítariaĸarpatit, Gûtip isumâ pâsiniarniasávat nangmineĸ oĸausia pâsinartoĸ kisiat avĸutigalugo. tauva Gûte ĸínuvigâra ĸáumarĸutânik, agdlagkatdlo pâsiuminarnerulersípáka." (Wylie).

ajoĸersût Zwinglip nalunaiautigissâ Lutherimit pissũngilaĸ. tássauvoĸ Kristusip ajoĸersûtigissâ. "Lutherip Kristuse nalunaiautigiguniuk uvavtut iliortûvoĸ," svejtsimiut iluarsaerĸingniartuat oĸarpoĸ, "Kristusimut ornigutisimassai uvanga tasiorsimassavnit amerdlanerúput. tamánale soĸutáungilaĸ. Kristusip ateríngisânik nalunaiautigssaĸarniángilanga, táuname kisiat nâlagarâra. Luther oĸautsimik atautsimigdlũnît agdlagfigisimángisáinarpara, táussumalo agdlagfigisimángisáinarpânga. sôĸ? ... Gûtip anersâvata ingminut nâpertûtdluínássusia tamanut takugssaorĸuvdlugo, tássa mardlûvdluta Kristusip ajoĸersûtigissâ ássigîngmik nalunaiautigigavtigo issertortumik isumaĸatigĩssuteĸángíkaluardluta." (D'Aubigné).

1516-ime Zwingli Einsiedelnime mátuvfingme oĸalũssissugssatut ĸaerĸuneĸarpoĸ. tássane ilagît rûmalerissut aserũsimanerat ersserĸingnerussumik takuvdlugo iluarsaerĸingniartutut súniuteĸartugssausimavoĸ Alpinit najugarissaminit ungasigsunut agdlât malungniúkumârtumik. Einsiedelnime ugsagsârutit angnerit niviarsiap Mâriap ássinga tupingnartuliorsínaussorôĸ ilagât. mátuvfiup isâvfiata inâne ima agdlangneĸarpoĸ: "mâne ajortuliat isumákêrneĸavingnigssât pineĸarsínauvoĸ." (D'Aubigné). ukiup ĸáumataine tamane ássiliaĸ ungasigsumit ornigarneĸartarpoĸ, ukiuvdle nagdliútuine inugparujugssuit Svejtsimit tamarmit agdlâtdlo Frankrigimit Tysklandimitdlo ornigútarput. taimáitumik takussaĸarnine Zwinglip nâgdliûtigingârpâ, pivfigssardlo iluagtitdlugo taimatut ugperissapalâĸarníkut sagdloĸítagaussut îvangkîliumik nalunaiaivfigai ima oĸalugfigalugit:

"isumaĸarniaĸinase Gûtip nâlagfik mána silarssuarme sumîvfingnit avdlanit najugarinerugâ. nuname sordlermĩkaluaruvsilũnît Gûtip najordluse tusâssarpâse ... suliat iluaĸutáungitsut, ungasigsumut nâlagiartarnerit, tuníssutit, ássilíssat, niviarsiamut Mâriamut iluartûtitanutdlũnît tordlulanerit avĸutigalugit Gûtimit iluarineĸarnigssaĸ pigssarsiarisínaunerpisiuk? ... ĸinussarnivtíne oĸauserpagssuarnik atuissarnerput sumut iluaĸutauva? mátútup ánorârssua, niaĸoĸ kivssagaĸ ateraussatdlũnît kûltimik agdlapalâgkat sumingme tauva píssaunertaĸarpat? ... Gutip ũmat issigissarpâ, ûmativtalo ungasigsorujugssûvât. Kristuse táunauvoĸ sáningassulingme pigdliutigineĸartoĸ savâraussordlo ugpertut ajortuliaisa nâgssáungitsumik isumákêrneĸautigssât." (D'Aubigné).

tusarnârtut ilarpagssuisa ajoĸersûtigissaĸ tamána iluaríngilât. pissariussumik angalasimanermik iluaĸutáungínigssâ pakatsíssutigeĸât. ajortimik Kristusíkut píssutigssaĸángitsumik isumákêrneĸarnigssâ pâsineĸ saperpât. ĸilangmut avĸutigssaĸ ilagît rûmalerissut nangminermingnut únersûtigisimassât nãmagât. pitsaunerussumik ujardlernigssame ajornartorsiutigssat merserivait. tipaitsûtigssamingnik sulíssutigissagssaĸ palasinut pâvimutdlo imíssutigĩnardlugo ũmatimíkut minguíssusermik angussaĸarniarnermit pissariúngíneruvoĸ.

kisiáne avdlanigtaoĸ inoĸarpoĸ Kristusíkut utertitaunigssamik nalunaerúmik nuánârdlutik ilagsingnigtunik. maligtarissagssat ilerĸorerĸussatdlo ilagît rûmalerissut perĸússutigissait tarnimíkut erĸigsíssutigisimángilait, ugperdlutigdlo ánáussissup aua sáimáuneĸautigssamigtut ilagsivât. táuko angerdlarput inoĸatitik ĸáumarĸúmik nanissamingnik oĸalugtũkiartordlugit. tamatumûna sagdlusuíssut igdloĸarfêrĸamit igdloĸarfêrĸamut igdloĸarfigssuarmitdlo igdloĸarfigssuarmut siaruarterneĸarpoĸ, niviarsiavdlo Mâriap ássinganut ornigútartut ikiliartortorujugssũput. tuníssutit ikiliartorput, tamatumûnalo Zwinglip aningaussarsiarissartagai táukunánga akilerneĸartartut ikilípútaoĸ. táussumale nuánârutigâ ingassáussissarnerup ugperissapalâĸarneruvdlo píssauneĸarnerat aserortigaulermat.

Zwinglip suliniarnera ilagît pissortaisa tagpîtdliorfigíngilât, kisiáne erngerdlutik akuliutíngíkatdlarput. nersualâriníkut isumaĸatigssarsiariniarpât, taimailiortitdlugitdlo sagdlusuíssut inuit ũmataisigut ilagsineĸariartuinarpoĸ.

Zwinglip Einsiedelnime sulinermigut sulivfigssame angnerussume sulinigssamut piúkúnássuseĸ angusimavâ. ukiut pingasut ĸângiunerisigut Zürichip oĸalugfissârssuane oĸalũssissartugssatut ĸaerĸuneĸarpoĸ, igdloĸarfik táuna taimane Svejtsime pingârnerpauvoĸ, tássángalo súnîniarnigssaĸ avámut malungniútorujugssûssugssauvoĸ. taimáitordle palasiussut Zwinglimik ĸaerĸussissut avdlangûtigssanik. pitsailiuiniarput, taimaitumigdlo pissugssáussusînik ajoĸersornialerpât.

Zwinglip akíssutigissamine taima pingârtigissumik atorfigtârtitauniarnine ĸujássutigerĸârdlugo sulinermine periausigssaĸ atorumassane navsuialerpâ: "Kristusip inûnera ínugtaussunut sivisuvatdlâmik issertugausimavoĸ. Matîusip îvangkîliua tamákerdlugo oĸalũssíssutigissarumavara; agdlagsimassut kisîsa najorĸutaralugit bîbilime agdlngsimassut agdlagsimassoĸatainut nalerĸiútardlugit ilungersortumik ĸinujuarníkut ilisimássut ujartarumavara. sulinivne túniuvfigiumassáka tássa Gûtip atarĸinautigssâ, ernituâta únersiutigineĸarnigssâ, tarnit piviussumik ánássutigssât ilumôrtumigdlo ugperníkut perorsarneĸarnigssât." (D'Aubigné). palasiussut ilaisa Zwinglip pilerssârutâ narrugalugo maleruarĸunago súnerniaraluarât, taimáitordle aulajangiússane avdlángortíkumángilâ. oĸarpoĸ suleriautsimik nutâmik atulersitaĸarumanane periausitoĸardle ilagît uvdlune minguínerusimavfiussune atorsimassât atulerĸigkumavdlugo.

sagdlusuíssut ajoĸersûtigissâ soĸutigineĸalerêrsimavoĸ, inugparujugssuitdlo katerssũtarput nalunaiainera tusarnâriartordlugo. nâlagiásaersimagaluartut ĸavsêrpagssuit tusarnârtigissarpai. sulinermine îvangkîliut angmarneĸarnigssât sujugdliúpâ, Kristusip inûneranik, ajoĸersuineranik toĸuneranigdlo oĸalugtuat atuardlugitdlo navsuiartardlugit. Einsiedelnimisut mânísaoĸ Gûtip oĸausia kúkusuitsumik najorĸutagssatuaussutut Kristusivdlo toĸua nãmagdluínartumik pigdliutaussutut sarĸúmiútarpai oĸartardlune: "Kristusimut-una ornigúnigssarse kigsautigigiga, Kristusimut ilumut ánássutigssap puilavfigissatuânut." oĸalũssissartoĸ inuit ássigĩngíkûtât tamarmik katerssûvfigissarpât, nâlagkersuissunik ilisimatûnigdlo, ilisimatûnik agssagssortunigdlo naussorigsaissunigdlo ilaĸartardlutik. oĸalũssinera soĸutigingnerĸigsârtumik tusarnârtarpât. píssutigssaĸángitsumik sáimáuneĸarnigssaĸ nalunaiautigĩnarnago uvdlune inûvfigissamine ajortuliornerit aserũsimanerdlo ĸunusuitsumik erĸartũtarpai. ĸavsît oĸalugfíssârssuaĸ anivfigissarpât Gûte ĸutsavigalugo. oĸartarput: "angut táuna sagdlusuíssúmik nalunaiaissûvoĸ. Môrsasitut Egivtinimisut târsiornivtínit aniguisisavâtigut." (D'Aubigné).

nauk suliniarnera autdlarĸautâne nuánaringnigdluínartumik ilagsineĸaraluartoĸ ernĩnakáneĸ akerdlilerneĸartalerpoĸ. mátútut suliniarnera akornusersulerdlugulo ajoĸersûtigissâ ajornerartalerpât. ĸavsît inúkutiginiartardlugulo mitautigingnigtumik ĸungujulautigissarpât; ilaisalo sorraivfigissardlugulo ĸunusârtarpât. Zwinglivdle tamáko tamaisa nãmagigtardlune atorpai oĸardlunilo: "gûtîtsut Jîsusimut Kristusimut ilagsingnilersíkumaguvtigik píssutsit ĸavsît ilagínáinartariaĸarpavut." (D'Aubigné).

Svejtsime isumákêrneĸautigssamik agdlagartat niorĸutigineĸarnigssât mátútunut franeiskanerinut Samsonimit, tássa mátútumit italiamiumit, sujuligtaissulingnut imíssutigineĸarpoĸ. Samsonip ilagît kivfartûtdluarêrsimavai, pâvip aningaussivia Tysklandimit Svejtsimitdlo aningaussarparujugssuarnik ímerêrsimagamiuk. mãna Svejts angalaorfigalugo naussorigsaissúnguákuluit aningaussarsiaminínguinik pîaivfigai inuitdlo pigigsârnerussut aningaussarparujugssuarnik tunissivfigissardlugit. iluarsaerĸingniarneruvdle iluanârniapilungneĸ tamána unigtivigsínáungikaluardlugo malungnartumik akornusersorpâ. Samsonip igdloĸarfik erĸânĩtoĸ niorĸutigissane nagtaralugit tikíkâ Zwingli sule Einsiedelnimĩpoĸ. iluarsaerĸingniartup Samsonip suliartortitaunera tusarsimavdlugo ernĩnardluínaĸ akornusersulerpâ. angutit táuko mardluk nâpeĸatigĩngíkaluarput, kisiáne Zwingli mátútup ĸinussartup sagdluliainik sarĸúmersitsissarnermine iluagtitsingârmat Samson avdlamut autdlartadaĸalersípâ.

Zürichime Zwinglip agdlagartanik isumákêrneĸautigssanik niuvrrniat akerdlilersordlugit oĸalungnine ilungersûtigingârmago Samrlon igdloĸarfingmut tikíkiartordlune pissortaussut autdlartitãnit nâpigiarneĸardlune unigane ingerdláinarnigssaminut kajumigsârneĸarpoĸ. perĸusersusârdlune igdloĸarfik iserfigituakasingmago isumákêrneĸautigssamik atautsimigdlũnît tunissaĸarnane autdlartipât, tamatumalo kingunínguagut Samsonip Svejts ĸimápâ.

kúpernerssûp "toĸo ĸernertup" ukiume 1519-ime Svejtsime atũtup iluarsaerĸingniarneĸ sujuarsarujugssuartugssausimavâ. ajunârnerujugssuit sangmilerdlugit ĸavsêrparujugssuit isumakêrneĸautigssat ĸanigtúkut pisiarisimassamik sũssuseĸángínerat pâsivât ugperlnermingnutdlo túngavigssaĸ isumangnáinerussoĸ kipisavfigilerdlugo. Zürichime Zwingli nápangârmat ûmasinaunigssâ neriûtigiungnaeraluarpât, toĸorêrsimaneranigdlo tusatsiagkat ĸavsêrpagssuarnut siaruarterneĸaraluarput. uvdlune misiligauvfiussune tamákunane neriungnine ĸunusuissutsilo aulajaitsumik atatípai. ugperdlune Gûlgathap sáningassulia tunârtarâ, ajortip nãmagtumik isumákêrneĸautigssâ isumavdlûtigalugo, toĸup isâvfînit uterame îvangkîlio aitsât taima kimigtutigissumik oĸalũssíssutigissalerpâ. ínugtaussut palasertik asassartik nuánâĸalutik ilagsivât ilerrup kigdlinganit uterfigingmatik. nangmingneĸ náparsimassunik toĸulerumigdlo pârssisimáput, îvangkîliuvdlo erdlingnássusia aitsât taima ersserĸigtigissumik pâsilerpât.

Zwinglip îvangkîliume sagdlusuíssut ersserĸingnerussumik pâsilersimavâ, nangminêrdlunilo îvangkîliup nutarterisínaussutut píssauneĸarnera misigisimavâ. inûp ordlusimanera utertitsissutigssamigdlo pilerssârutit pingârnerussumik uníngavigissarpai imalo oĸalugtarardlune: "Adamime tamavta toĸusimavdluta aserũsimanermut njússusermutdlo nákarsimassûvugut." (Wylie). "Kristusip utertitsíssutigssamik nâvfigssaĸángitsumik pisiniúsimavâtigut ... táussuma nâgdliungnera ... soraiuitsumik pigdliutauvoĸ nâgssáungitsumik katsorsautaussugssaĸ. ĸaĸugumutdlũnît Gûtip iluássusianut nãmagtuvoĸ aulajaitsumik ugperfigalugo isumavdlûtigingnigtunut iluaĸutigssaussumik." ilángutdlugule nalunaerutigíngitsũngilâ Kristusip sáimáunerata inuit ajortuliortuáinarĸuvdlugit pisínautíngingmagit. "ugperfiussume sumilũnît Gûteĸarpoĸ, Gûtivdlo najugarissâne ilungersorneĸarpoĸ inuit ajúngitsuliornigssãnut kajumigsautaussumik." (D'Aubigné).

iluarsaerĸingniarneĸ Zürichime sujumukarussârpoĸ. akeraisa ernumalerdlutik akerdlilernialerpât. ukioĸ atauseĸ tamatuma sujornagut mátútup Wittenbergimiup pâve kaisarilo nâggârsimavai, mãnalo Zürich taimatútaoĸ pâvíkúnut agssortuivfigssatut ilimanarsivoĸ. Zwingli ardlaleriardlune sãssúneĸartarpoĸ. Svejtsip nâlagauvfine pâvip isumaĸatigineĸarfîne îvangkîliumik ilungersûtigingnigtut ardlagdlit ikuatdlagtitaussarêrsimáput, tamánalo nãmaginago ajoĸersuinerdlungneĸ nipangersivigkumaneĸarpoĸ. tamána sujunertaralugo Konstanzime biskorpip angutit pingasut Zürichimut autdlartípai Zwingli ilagît inatsisainut uniorĸutitsiniarĸussissutut taimalo inuiaĸatigît erĸigsisimaneránik aseruiniartutut pasigdleriartorĸuvdlugo. ilagĩngôĸ oĸartugssáussusiat ĸângĩnarneĸarpat tamatuma nâlagaitsûvdluínássuseĸ kinguneriumârâ. Zwingli akíssuteĸarnermine oĸarpoĸ Zürichime "nâlagauvfeĸatigîngne igdloĸarfingnit tamanit erĸigsisimanerpaussume" îvangkîlio oĸalũssíssutigisimagine, aperivordlo, "taimáitumigdlo kristumiússuseĸ ínugtaussut erĸigsisimanigssãnut pitsaunerpâmik igdlersûtigssáungínerpa?" (Wylie).

autdlartitaussut igdloĸarfingme pissortaussut oĸaorĸigsârniarsimavait ilagît ĸimangnavêrsârĸuvdlugit, táukuagôĸ avatãne ánássutigssaĸángingmat. Zwingli akivoĸ: "pasigdliut tamána ánilângássutiginiaĸinago. ilagît túngaviat tássa Kristuse Pîtrusimik atertârtitsissoĸ ilumôrfigalune navsuerfigingmane. inuiaĸatigîngnut kíkúnutdlũnît ilaussûgaluardlune ũmámigut ilũngardlune Nâlagkamut Kristusimut ugpertoĸ Gûtip ilagsiumásavâ. ilagît táukua avatãne ánássutigssaĸángilaĸ." (D'Aubigné). oĸaloĸatigîngnerup tamatuma kingunerissânik biskorpip autdlartitaisa ilât atauseĸ nâggârtutut ugperissaĸalerpoĸ.

igdloĸarfiup pissortaisa Zwingli pasigdlerumángilât, ilagîtdlo rûmalerissut nutâmik sãssússinialerput. iluarsaerĸingniartoĸ akerĸame pilerssârutipiluinik tusardlerneĸarame oĸarpoĸ: "aggerniardlit! ĸununerma ĸaersup ímamit nuisassup magdlit ĸârtarneránut ersifiera ássigâ." (Wylie). palasiunerit ilungersornermíkut sulíssutiginiagaĸ úpitíkumassartik nukigtorsáinarpât. Tysklandime nâggârtut Lutherip periarfêrúneĸarnerata kingunerissânik nikatdlulersimagaluartut isumavdlualerĸigput îvangkîliup Svejtsime sujumukarnera takugamíko.

iluarsaerĸingniarneĸ Zürichime aulajáinerujartortumik atũkiartortitdlugo ineritue ersserĸingnerujartortumik sarĸúmeriartorput inûnerdlungnerup atorungnaersitauneragut isumaĸatigîngneruvdlo perĸigsârneruvdlo sujuarsarneĸarnerisigut. Zwingli agdlagpoĸ: "erĸigsisimaneĸ igdloĸarfigissavtíne najugaĸarpoĸ. saĸitsáutoĸarnanilo pissûssârtoĸarnanilo síngassoĸarnanilo erĸigsivîtdliortitsissoĸángilaĸ. isumaĸatigîngneĸ taimáitoĸ sumit pisínauva Nâlagkavtinit ajoĸersûtigissavtínitdlo erĸigsíssúmit Gûtimigdlo mianeringningnermik inerítulingmit píngíkune?" (Wylie).

iluarsaerĸingniarnerup ajugaussarnerisa ilagît rûmalerissut isumaĸatatait ilungersornerulersípai tamatumínga nungutitsiniarnermingne. ĸinùgingningnerup Tysklandime Lutherip suliniarneranik akornusersûtigssatut kinguneĸarsimángínera misigisimavdlugo nâggârtut nangmingneĸ sákûtigissáinik sãssúkumavdlugit aulajangerput. Zwingli agssortordlugo oĸaloĸatigiumatdlerpât, oĸaloĸatigîngnigssardlo piumassamingnik piarêrsarsínáusagamíko oĸaloĸatigîgfigsaĸ agssortueĸatigîgtugssanigdlo erĸartũssissugssat nangmingneĸ ĸinerumavait, taimalo ajugaunigssartik ĸularĸêrdlugo. Zwinglilo tigussarisínáusaguníko aniguisíkumásangilât. sujuligtaissoĸ nipungersitaorêrpat isumaĸatai pilertortumik ĸunutitausínaujumârput, taimáitordle sujunertarissartik tamána issertordluínarpât.

ugssortueĸatigîngnigssap Badenime ingerdláneĸarnigssâ aulajangerneĸarpoĸ, kisiáne Zwingli aggíngilaĸ. Zürichime pissortaussut pâvíkut sujunertarissât ilimagilersimavât. nâlagauvfeĸatigîngne pâvíkúnut atassune îvangkîliumik ilungersûtigingnigtut ikuatdlataussarnerat mianerssûtigilersimavdlugo palasertik taimatut navianartorsiorĸunago inerterpât. ilagît rûmalerissut Zürichimut autdlartíkumassait kíkutdlũnît nâpíkumásavdlugit piarêrsimavoĸ, kisiáne Badenimukásagaluarune martêrit sagdlusuíssut píssutigalugo aunârtitauvfiánut, tauva nalunangitsumik ûmatineĸarnaviángíkaluarpoĸ Oecolampadius Hallerilo iluarsaerĸingniartut sivnerdlugit oĸalugtugssatut ĸinigáuput, ilagîtdlo rûmalerissut igdlersuissugssãtut doktor Eck ĸinigauvoĸ ilagît rûmalerissut ilisimatôrtait palasîlo ĸavserpagssuit ikiortigssaralugit.

Zwingli oĸaloĸatigîngnerme iláungíkaluardlune súniuteĸángitsũngilaĸ ilíniarnertûp agssortueĸatigîngnermik tusarnârtartup únuit tamaisa uvdlume ĸângiútume oĸauserineĸartut agdlagtarpai. ilíniarnertût avdlat mardluk pápiarat tamáko Oecolampadiup uvdlormut Zwinglimut agdlagarissartagainut ilángutdlugit Zürichiliautdlugit túniútarpait, iluarsaerĸingniartoĸ akíssuteĸartardlunilo sujúnersuissarpoĸ, agdlagkane únuaunerane agdlagtarpai ilíniarnertûtdlo uvdlãkut Badenimukáutarpait.

taimailiorníkut Zwinglip akerĸane perĸusersût akerdlilertarpai. Myconyusimit oĸautigineĸarneratut "isumaliornermigut, únuame pigârtarnermigut sujúnersûtitigutdlo Badenimut nagsiútagkamigut akerĸame akornáne oĸaloĸatausimagaluarune nãmagsisínaussaminit angnertunerungârtumik suliaĸarsimavoĸ." (D'Aubigné).

ilagît rûmalerissut autdlartitait Badenimukarsimáput ássûtitik pínernersiugkat ujarĸatdlo erdlingnartut ĸivdlâlassut atordlugit. ajugáusanganermingnilo pitsaunersiugkanik akisunerpânik nerissaĸartarput vĩninik pitsaunerpânik imigagssartalerdlugit. iluarsaerĸingniartut tamatuma akerdlerdluínânik atugaĸarput. nerissagssatik uvdluínarpasigsut sivikitsuínarmik sangmissarpait. Oecolampadiusip igdlusímaviata tupigusûtigalugo ima oĸalugtuarâ: "ilíniarnigssaĸ ĸinussarnerdlo uláputigiuarpai. Gûtimik mianeringningârtûsimavoĸ."

oĸaloĸatigîngnerme "Eckip oĸalugtarfik alutornavigsumik pínersagaĸ ĸáĸivigâ, Oecolampadiusivdlo táussuma sâvane igsiavikutdlak inigssivfigissariaĸarpâ." (D'Aubigné). Eck ingminut tatigiungnáisanane nipitûmik oĸalugtuáinartarpoĸ. ilungersornermine aningaussarsinigssaĸ tusâmassángornigssardlo kajumigsautigai, ugperissamingme igdlersuissoĸ ajuatdlagtitsiniardlunilo agdlât oĸausipilugsínaussarpoĸ.

Oecolampadiusip angneruniajuitsûvdlune akiûteĸataunigssane kigsautigisimángíkaluarpâ, ilánguvfigisimavâle ima oĸardlune: "nâpertuivdluarnigssame erĸartũssinigssamilo Gûtip oĸauseríngisânik najorĸutagssamik ilisimassaĸángilanga," (D'Aubigné). nauk saimassumik inugsiarnerpalugtumigdlo píssuseĸaraluardlune píkorigsutut ĸunusuitsututdlo takutípoĸ. pâvíkut pissortaisa ilerĸumigtut ilagît ilerĸue najorĸutagssariniarait, iluarsaerĸingniartup agdlagkat iluartut kisîsa najorĸutariniarpai oĸardlunilo: "ilerĸut Svejtsime pingãssuseĸángitdlat inatsisinut túngaviussunut nalerĸutíngíkunik; ugperissagssanutdlo túngassutigut bîbile tûngavigssatut inatsisigârput." (D'Aubigné).

agssortueĸatigît ássigĩngíssutât kinguneĸángitsũngilaĸ. iluarsaerĸingniartup sagdlaitsumik ersserĸigsumigdlo navsuiainera tusarnârtunit kivdlíssutigineĸarpoĸ, Eckivdle makitarpalugtumik nipitusârtumigdlo angneruniarnera ajuatdlautigât.

agssortueĸatigîngneĸ uvdlunik 18-inik sivisússuseĸarpoĸ. naggaserneĸarmat pâvíkut nalorninángivigsumik ajugausimanerarput. ilaussortaussut amerdlanerssaisa ilagît tapersersorpait, taimáitumigdlo pissortaussut aulajangĩput iluarsaerĸingniartut ajorssarsimanerardlugit Zwinglilo ilángutdlugo ilagîngnit ajagtugaorĸuvdlugit. oĸaloĸatigîngneruvdle tamatuma kingunerisa agssortũtut kíkut iluanârsimanerat takutípât. akiũnerup kingunerissânik nâggârtut nakússagtíneĸangârput, sivitsúngitsordlo Svejtsime igdloĸarfigssuit pingârnerussut mardluk nâggârtunut ilângúput, tássa Rem Baselilo.