nalorninartoĸ pâsineĸarneralo

agdlagkane iluartune oĸauseĸ adventisiornermik nalunaiainerme tamanit túngavigineĸarnerpâĸ tássa una: "únugtoĸ uvdlãngortoĸ mardlungnik tûsintilingnik pingasunigdlo huntritilingnik nagdliutserdlugo, tauva ivdlernartût iluartíneĸásavoĸ." (Dân. 8, 14). Nâlagkap piârtumik tikiúnigssânik ugperissaĸartut tamarmik oĸautsit tamáko nalúngitdluarpait. sujuligtût tamána tûsintigdlit ĸardluinit ugpernerup nalunaeĸutâtut tutsiútarsimavoĸ. tamarmik pâsivât tipaitsungnarnerpâmik neriûtigissatik pisimassugssanik tássane oĸautigineĸartunik túngaveĸarmata. pruvfîtip uvdluisa táukua 1844-me ukiákut nâssariaĸarnerat aulajangiúneĸarsimavoĸ. taimaníkut adventisiornermik ugperissagdlit kristumiut avdlat ássigalugit isumaĸarput nunarssuaĸ ilâlũnît tássáusassoĸ ivdlernartût. isumaĸarput ivdlernartûtip minguiarneĸarnigssâ tássáusassoĸ nunarssûp uvdlut núngutãne Kristusip tikiuterĸingnerane ingnermik minguiarneĸarnigssâ. tamatuma kingunerissânik ánáussissup tikiuterĸingnigssâ 1844-me pissugssausorineĸaraluarpoĸ.

pivfigssardle ĸângiúpoĸ Nâlagaĸ tikiútínago. ugpertut nalúngilât Gûtip oĸausia erĸûtíngitsôrsínáungitsoĸ. sujuligtût kúkussumik isumaĸartísimásavât; kisiáne kúkússutaussoĸ sunausimásava? ĸavsît erĸarsardluarĸâratik uvdlut 2300 1844-me nâsimanigssât miserratigât. taima isumaĸarnermingnut píssutigssatuarissât tássa Kristusip pivfigssákut ilimagissamíkut aggersimángínera. oĸalugput pruvfîtip uvdlue 1844-me nâsimagaluarpata Kristuse aggersimásagaluartoĸ ivdlernartût minguiariartordlugo nunarssûp ingnermik minguiarneĸarneragut, aggíngingmatdligôĸ uvdlut táuko nâsimasínáungitdlat.

taima isumaĸarneĸ tássauvoĸ pruvfîtip uvdluinik nautsorssuerêrnermik narrugingningneĸ. pâsineĸarpoĸ uvdlut 2300-ussut autdlarnerfeĸarmata kúngip Artarssartap Jerusalât ĸarmarĸerĸuvdlugo inássutâta atulersitauneragut, imáipoĸ Kristusip sujornagut ukiume 457-ime ukiákut. tamána autdlarniutigalugo Dân. 9, 25-27-me pisimassugssat pivfigssamikut erĸûtíneĸardluarput. sapâtit akúnere 69, imalũnît ukiunit táukunánga 2300-nit ukiut sujugdlît 483, ingerdlanerisigut Mísiarse tanitaĸ tikíparput. Kristusip 27-nik ukioĸardlune kuisíneĸardlunilo tanitaunera sujuligtûtip ingmíkôrtuanut tamatumúnga nulerĸutdluarpoĸ. sapâtit akúnerisa 70-iáne Mísiarse pîagaussugssauvoĸ. kuisínerme kingornagut ukiut 3½ kingornagut Kristuse 31-nik ukioĸardlune sáningassulingmut kikiagtugauvoĸ. sapâtit akúnere 70 imalũnît ukiut 490 inuiaĸatigîngnut jûtinut ingmíkut ítumik atatitáuput. uvdlut táukua nânerisigut inuiaĸatigît taukua Kristusimik narrugingningnertik nalunaerpât ajoĸersugainik ĸinugingningnermíkut, apustilitdlo Gûtimik nalussut sâgfigait Kristusip inúngornerata kingorna ukiume 34-me. taimáitumik ukiunit 2300-nit ukiut sujugdlît 490 ĸângiúsimalermata ukiut 1810 síporúput. Kristusip inúngornerata kingornagut ukiumit 34-mit ukiut táuko 1810 ĸângiúnerisigut ukioĸ 1844 tikísavarput "tauva," íngile oĸarpoĸ: "ivdlernartût iluartineĸásavoĸ." (Dân. 8, 14). sujuligtũme ingmíkôrtut tamatuma sujulê tamarmik ugpernarsarneĸarsínaussumik pivfigssat aulajangersimassut erĸordlugit erĸûtíneĸarsimaput.

nautsorssuineĸ tamána túngavigalugo sût tamarmik ersserĸigdlutigdlo ingmingnut ataĸatigîgdluarput, taimâgdlâtdle takussagssaussumik pisimassoĸángilaĸ ivdlernartûtip 1844-me salingneĸarsimaneranik takutitsissumik.

Gûtivdle ínugtane adventisiornerme angnertûme tasiorsimavai. Nâlagkap píssaunerata nâlangnássusiatalo suliniarneĸ najorsimavâ, târtumigdlo pakatsinartumigdlo naggaserneĸarnigssâ ingassáussiniutitutdlo ilumũngitsututdlo mitautigineĸarnigssâ akueriumangilâ. oĸautsine ĸularnermit nalorninermitdlo ulingneĸarĸúngilâ. nauk inugpagssuit pruvfîtip uvdluinik nautsorssuisimaneĸ nigoraluarât, eĸêrsaineruvdlo tamatumínga túngaveĸartup ilumũssusia miserratigigaluarât, taimáitordle ugperissanik misiligtagkanigdlo agdlagkanik iluartunut Gûtivdlo anersâvata nalunaerutânut túngaveĸartunik taimaititsiumángitsunik ilaĸarput. sujuligtûtinik misigssugkamingnik navsuiainermingne najorĸutagssat iluamêrsut maligsimasorait, pissugssausoríputdlo sagdlusuíssut navssârerîgartik aulajangiutísavdlugo bîbilimigdlo misigssuinermingne periauseĸ tamána atortuásavdlugo. ilungersortumik ĸinuvdlutik isumaliutertik misilerĸingnialerpât, agdlagkatdlo iluartut misigssorpait súkut kúkusimanertik pâsiniardlugo. nautsorssûtimingne kúkunermik nanissaĸarsínáungitdlat, taimáitumigdlo ivdlernartũmik aperĸutaussoĸ ilungersornerussumik misigssorpât.

taimatut misigssuinermingne pâsivât ĸavsît isumaliornerátut ivdlernartûtip nunarssûnigssânut agdlagkane iluartune ugpernarsautigssaĸángingmat; bîbilimile ivdlernartûtip, píssusiata, sumîvfialo tássanilo pigdlîssarnerme kivfartũssinerup nãmagdluínartumik navsuiarneĸarnerat nanivât. Eprîarinut agdlagkane apustile Pauluse ima oĸarpoĸ: "angerutsip sujugdliuvtaoĸ Gûtimut kivfartornermut ilerĸorerĸussaussut ivdlernartûtdlo nunamiussoĸ pigigaluarpai; tuperme sagdleĸ piarêrsagauvoĸ, tamatumulo ilunnĩput nanerûserfik nerriviussardlo timiussatdlo sarĸúmersitat, tamánalo taineĸarpoĸ ivdlernartumik. umigssûvdlo áipâta tunuanĩpoĸ ivdlernarnerpâmik taineĸartoĸ, táussuma peĸutigai tipigigsáumik pujôrtitsivik kûltiussoĸ angerutsivdlo igdlerfia ilũngarme kûltimik ĸagdligaĸ, iluanĩputdlo ĸúmuagtaĸ kûltiussoĸ mánamik imalik Ârunivdlo ajáupiâ sivkersimassoĸ agdlagfigssiatdlo angerutsip agdlagsimavfê. ĸulânĩputdlo kêrupît nâlangnássutsip pê sâimauvfingmik tâlutsîssut." (Epr. 9, 1-5).

ivdlernartût Paulusip tássûna erĸartugâ tássa ineĸarfik Môrsasip Gûtip inássutâ nâpertordlugo ĸutsingnerup nuname najugagssâtut sanasimassâ.

"ivdlernartûtiliúsáputdlo uvavnut, akornáne ineĸasagama." - tamássa Gûtip Môrsasimut inássutâ ĸáĸamîtitdlutik. israelikut puilassuitsúkut ingerdlaorput, ineĸarfigdlo sananeĸartugssauvoĸ ajornaitsumik angatdláneĸarsínaussugssatut. îgai napassũput kûltilersorĸigsâgkat sîlviussunik atdleĸutagdlit. ĸilâva ĸaleragssanit ĸalerîngnit sanauvoĸ, silardlît amiussut ilordlîtdlo ilupâgssiagssauvdlutik kêrupiussalersugkat. ineĸarfiup silardlia tuníssutinik ikivkaiviuvoĸ, tamatumalo saniatigut mardlungnik ingmíkôrtortaĸarpoĸ, tássa ivdlernartumik ivdlernarnerpâmigdlo, umigssuarmik avigsârutrĸartunik. ingmíkôrtortaĸ sujugdleĸ taimatútaoĸ umeĸarpoĸ. kujatâtungâne ivdlernartũmĩpoĸ nanerûserfik arfineĸ mardlungnik ĸutdlilik uvdloĸ únuardlo ivdlernartũme ĸáumarĸutaussoĸ. avangnâtungânĩpoĸ timiussat surĸúmersitat nerriviussât, umigssûvdlo ivdlernartup ivdlernarnerpâvdlo akornáne avigsârutaussup sâvanîtíneĸarpoĸ tipigigsumik pujôrtitsissarfik, tássángalo putsut tipigigsut uvdlut tamaisa ínugtaussut ĸínutait Gûtimut ĸutdlariartoĸatigissarpait.

ivdlernarnerpâmĩpoĸ igdlerfik, táuna ĸissungnit akisûnit sanauvdlune kûltimik ĸagdligauvoĸ, tássanilo pârineĸarput agdlagfigssiat mardluk ujaraussut, inatsisit ĸulit agdlagsimavfê. igdlerfiup ĸâvane matugissâtut ípoĸ sáimauvfik, suliaĸ pínerdluínartoĸ. sáimauvfiup ĸâvanĩput kêrupiussat mardluk kûltimit akuitsumit sanât isuine mardlungne igdlugîgdlutik. ingmíkôrtortame tássane Gûte kêrupiussat mardluk akornáne nuiákut takoránersúkut sarĸúmersarpoĸ.

inuiaĸatigit jûtit Kâname nunaserêrmata ineĸarfik Sâlumûp nâlagfianik taorserneĸarpoĸ. táuna angnerungârdlune igdlorssuavigssûgaluardlune taimatordluínaĸ ârĸigssugauvdlune sanauvoĸ. Dânialip nalâne nâlagfiup aserorsimanera píngíkáine ivdlernartût taimatut issíkoĸardlune piujuarpoĸ Kristusip inúngornerata kingornagut ukiume 70-ime aserugaunine tikitdlugo.

tamássa nuname ivdlernartût bîbilime oĸautigineĸartutuaussoĸ; Paulusivdlo táuna angerutsip sujugdliup ivdlernartûtâtut erĸartorpâ. angeruserdle nutâĸ ivdlernartûteĸángínerpa?

sagdlusuíssúmik ujardlersut Eprîarinut agdlagkat misigssorĸigkamíkik pâsivât Paulusip oĸausê íssuarneĸarêrsut: "angerutsip sujugdliuvtaoĸ Gûtimut kivfartornermut ilerĸorerĸussaussut ivdlernartûtdlo nunamiussoĸ pigigaluarpai," nâpertordlugit avdlamik, testamentitâp pianik, ivdlernartûteĸartariaĸarmat. oĸautsivdlo sujugdliuvtaoĸ takutípâ Paulusip ivdlernartût sujusingnerussúkut taisimásangmago. kapitalip tamatuma sujuliata autdlarĸautâ uterfigigamíko máko atuarpait: "oĸautigissavtale pingârnerssât imáipoĸ: taima ítoĸ palasiunerârput, nâlagaunerssûp ĸilangmiup igsiavíssârssuata talerpiata tungânut ingísimavoĸ, ivdlernartũmut tupermutdlo (ineĸarfingmut) piviussumut kivfartûteĸartoĸ, tamána inûp pínago Nâlagkap nápartípâ." (Epr. 8, 1, 2).

tássûna angerutsip nutâp ivdlernartûtâ nuivoĸ. angerutsime sujugdlerme ivdlernartût inungnit náparneĸarpoĸ, Môrsasimit sananeĸardlune; unale inûp pínago Nâlagkap náparpâ. ivdlernartũme sujugdlerme palasit inuínaussut kivfartũssíput: ivdlernartũmile matumane Kristuse palasiunerârput, Gûtip igsiavíssârssuata talerpiata tungâne kivfartũssivoĸ. ivdlernartût sujugdleĸ nunamiûvoĸ, áipâ ĸilangmiûvox.

ãmalo: ineĸarfik Môrsasip nápagâ ássilissagssaĸarníkut sananeĸarpoĸ. Nâlagkap oĸarfigâ: "taimardluínaĸ sôrdlo ilingnut takutíkumâriga, sôrdlo ineĸarfigssamut peĸutigssninutdlo tamanut ássilissagssaĸartíkumârivkit, taima sanásavarse. áipagssânigdlo ináneĸarpoĸ: "misigssoritdlo tamaisa sanásagagkit ássilissagssaĸ ĸáĸame ilingnut takutitaĸ ássilivdlugo." Paulusilo ivdlernartût sujugdleĸ pivdlugo ima oĸarpoĸ: "táuna mãnákumut ássersûtaungmat, tuníssutit pigdliutitdlo toĸutagssat ãneĸartaratdlarfiánut," tamákuale Gûtimut kivfartortoĸ tarnâta nalúngíssusia nâpertordlugo inersimatísínáungíkât, "palasitdlo inatsisit maligdlugit tuníssutinik âtsissartut ima oĸautigai: "táukua ássiliaussoĸ ĸilaup pîsa tarrât kivfartûtigât," ãmalo oĸarpoĸ: "Kristusime ivdlernartũmut agssangnik sanasimassumut piviussup tarrânut isíngilaĸ, kisiáne ĸilangmut Gûtip kînâta sânut pivdluta savssartarumavdlune." 2 Môrs. 25, 9, 40; Epr. 9, 9. 23; 8, 5; 9, 24).

ĸilangme ivdlernartût Jîsusip pivdluta kivfartorfigissâ tássauvoĸ ássilissagssarssuaĸ, ivdlernartûtdlo Môrsasip nápagâ táuna ássilivdlugo sanauvoĸ.

ivdlernartûtip nunamiup pingârtorssũssutai tássáuput nâlagfiup ĸilangmĩtup Kristusip sujulerissavta Gûtip igsiavíssârssuata saniane pivdluta kivfartorfigissâta pingârtorssũssutaisa ássilineĸarnerat inungnut takutitaussoĸ. igdluliarssûp súkutdlũnît inungnit sanaussut takoránernerssâta ineĸarfigssuaĸ píningârtoĸ kúngit kúngiata najugâ sákukitsuínarmik ássilisínauvâ. taimáikaluartordle ivdlernartût nunamiussoĸ inungnut sagdlusuíssutinik pingârutilingnik ilíniutigssauvoĸ ivdlernartût ĸilangmĩtoĸ tássanilo ánássutigssamingnik suliniarnermik pâsíssutigssaussunik.

ĸilangme ivdlernartûtip ingmíkôrtortai ivdlernartut mardluk pâsinarsarneĸarput nuname ivdlernartûtip ingmíkôrtortaisigut mardlugtigut. Juánasip takordlûivdlune Gûtip nâlagfiutâ ĸilangmĩtoĸ issigigamiuk ikúmatit ingnerínaussut arfineĸ mardluk igsiavíssârssûp sâvane ikumassut takuvai. takuvâ íngile "pujôrtitsivingmik kûltiussumik pilik; táuna tipigigsautinik amerdlasûnik tunineĸarpoĸ, iluartut tamarmik ĸínutáinut ilánguterĸuvdlugit. tunissivingmut kûltiussumut igsiavíssârssûp sânĩtumut ilissagssat." (sarĸ. 4, 5; 8, 3). tássûna pruvfîte akuerineĸarpoĸ ĸilangme ivdlernartûtip ingmíkôrtortânut sujugdlermut itsuásavdlune; tássane takuvai "ikúmatit ingnerínaussut arfineĸ mardluk" ãmalo "tunissivik kûltiussoĸ," nuname mâne nanerûserfingmik kûltiussumik pujôrtitsivingmigdlo ássilineĸartut. kingornalo takuvâ "Gûtip nâlagfiutâ matuerneĸartoĸ," taimalo ivdlernarnerpâmut itsuarsínãngordlune tássane takuvâ "angerusiata igdlerfia." (sarĸ. 11, 19). táuna ássilivdlugo Môrsase ivdlernartumik igdlerfiliorpoĸ Gûtivdlo inatsisai tássane pâralugit.

tássa oĸalûserissagssamik tamatumínga ilisimassagssarsiortut ĸilangme ivdlernartûteĸarnerata ugpernarsautigssáinik agssuarissagssáungitsunik navssârput. Môrsnsip nuname ivdlernartût ássilissagssaĸ nangminerminut takutíneĸartoĸ ássilivdlugo sanavâ. ássilissagssap tamatuma ĸilangme ivdlernartûtiviunera Paulusip ajoĸersũssutigâ; Juánasilo nalunaiaivoĸ tássane takusimavdlugo.

nâlagfingme ĸilangmĩtume Gûtip najugâne igsiavíssârssua nâpertuivdluarnerme erĸartũssúmilo aulajangersimavoĸ. ivdlernarnerpâmĩpoĸ inatsisâ, najorĸutagssaĸ inuit tamarssuarmik misilingneĸarneráne atortûssoĸ. igdlerfik inatsisit agdlagsimavfînik imalik sáimauvfingmik matussauvoĸ, tássanilo Kristusip ajortigdlit sivnerdlugit aune sarĸúmiúpâ. taimatut nâpertuivdluássuseĸ sáimáunerdlo Gûtip ánáussiniarnerane kátutáuput. táunaujuartup kisime ilisimássutsimigut kátússineĸ taimáitoĸ pilersísínausimavâ, ajugaĸángitsuvdlo kisime tamána nãmagsisínausimavâ. kátússineruvoĸ ĸilangmiut tamarmik ajasôrutigalugulo patdlorfigissât.

kêrupit ivdlernartũme nunamiussume sáimauvfingmut atarĸingnigdlutik issigissut ássersûtáuput katerssârssuit ĸilangmiut utertitsinigssamik suliniarnermik soĸutigingningneránut. tamána tássauvoĸ sáimáunerup nalorssitsârutâ íngilit itsuarfigiumassât: Gûte nâpertuivdluarsínaungmat ajortilik perĸigsimissoĸ iluartíkângamiuk inuitdlo ordlusimassut atássuteĸarfigilerĸigdlugit, Kristusivdlo katerssârssuit kisitagssáungitsut arĸarfigalugit aserũsimanerup ĸuvnerssuanit ĸaĸitdlugit iluartũssutsip atissaminik atitísínaungmagit, íngilit ordlusimángisáinartut ilagisínaorĸuvdlugit Gûtilo nâgssáungitsumik najorsínaorĸuvdlugo.

kivfartũssinera nãmagsineĸarêrpat aitsât "Gûtip Nâlagkap tuniumârpâ sujuaissâta Dâvip igsiavíssârssuanik," "nâlagauvfialo soraerfeĸásángilaĸ." táunaujuartup igsiavíssârssuarmine igsiaĸatigâ "ĸajangnarssutsívtinik erssugtoĸ álliautivutdlo ingminut pisitdlugit, " "tamatigut uvavtitut ússerneĸartoĸ, ajorteĸarnanile," "ússerneĸartut" ikiorsínaorĸuvdlugit." "ajortuliortoĸaraluarpatdlo atâtame igdlersuissoĸarpugut." (Lúk. 1,32, 33; sarĸ. 3, 21; Is. 53, 4; Epr. 4, 15; 2, 18; 1 Juan. 2, 1).

agssaisa ikiligkat, sanerâta kapineĸartup isigaisalo nalunaeĸutsigaussut ordlusimassut taima akisutigissumik utertitaussut igdlersorpai.

aperĸut: ivdlernartût sunauna? agdlagkane iluartune ersserĸigsumik akineĸarpoĸ. oĸauseĸ "ivdlernartût" bîbilime atorneĸartitdlune sujugdlermik taigûtigineĸarpoĸ ineĸarfingmut Môrsasip ĸilangme ássilissagssamik ássilissaĸardlune sanâvanut, áipagssânigdlo "ineĸarfingmut piviussumut" ĸilangmĩtumut nuname ivdlernartûtip uparuartugânut. Kristusip toĸuneragut ássersûtaussumik kivfartũssineĸ soraerúneĸarpoĸ. ĸilangme "ineĸarfik piviussoĸ" angerutsip nutâp ivdlernartûtigâ. Dân. 8, 14-milo sujuligtût nalivtíne erĸûtíneĸarmat ivdlernartût sujuligtûtigissamp pineĸartoĸ tássaussariaĸarpoĸ angerutsip nutâp ivdlernartûtâ. uvdlut. 2300 nânerisigut, 1844-me, ukiune huntritilingne ĸavsîne nuname ivdlernartûteĸarsimángilaĸ. taimáitumik sujuligtûtip "únugtoĸ uvdlãngortoĸ mardlungnik tûsintilingnik pingasunigdlo huntritilingnik nagdliutserdlugo, tauva ivdlernartût iluartineĸásavoĸ," ĸularnauteĸángitsumik ĸilangme ivdlernartût pisimassariaĸarpâ.

aperĸutdle pingârneĸ sule akineĸángilaĸ: iluartûtip iluartíneĸarnigssâ (bîbilime tulugtûme: minguiarneĸarnigssâ) sunauna? nuname ivdlernartûtip taimailiorneĸartarsimanera testamentitorĸap agdlagaine takuneĸarsínauvoĸ. kisiáne saligtariaĸartumik ĸilangmĩtoĸarsínaunerpa? Eprîarinut agdlagkane ivdlernartũme nunamĩtume ĸilangmilo ítume minguersainigssaĸ ersserĸigsumik oĸalûserineĸarpoĸ: "sûtdlo tamangajangmik inatsisit nâpertordlugit aungmik minguersarneĸartarput, ajortitdlo isumákêrneĸartaríngitdlat kisiáne aungmik kuissivdlune. taimáitumik ĸilaup pînut migssingiutaussut tamákunínga minguersariaĸarput, ĸilauvdle pê nangmingneĸ tuníssutinik tamákunínga ajúngínerussunik pissariaĸarput" (Epr. 9, 22. 23), tássa Kristusip akisûmik auagut.

ineĸarfingme ássiliaussume ãmalo piviussume kivfartũssinerme minguiaineĸ aungmik atuiníkut pissariaĸarpoĸ. taineĸartume sujugdlerme ûmassut auat atordlugo, kingugdlermigdlo taineĸartume Kristusip aua atordlugo. Paulusip minguiainerup tamatuma pissariaĸarnera matumínga píssutigssaĸarnerarpâ: "ajortitdlo isumákêrneĸartaríngitdlat kisiáne aungmik kuissivdlune." isumákêrfigingningneĸ ajortaiainerdlo tássáuput suliarissariaĸartut. kisiáne ĸanoĸ ajorteĸarsínauva ivdlernartũmut nunamĩtumut ĸilangmĩtumutdlũnit atássuteĸartumik? tamatuma akíssutigssâ ássersûtaussumik kivfartũssinermik uparuainíkut nanísavarput, tássame nuname palasit "ássiliaussoĸ ĸilaup pîsa tarrât kivfartûtigât." (Epr. 8, 5).

ivdlernartũme nunamĩtume kivfartũssineĸ mardlungnik ingmíkôrtitauvoĸ: palasit uvdlut tamaisa ivdlernartume kivfartũssissarput, palasiunerdlo ukiumut atausiardlune sáimáunartitaunigssaĸ ingmíkut ítumik ivdlernarnerpâme sulíssutigissarpâ ivdlernartûtip minguiautigssânik. uvdlut nungutdlugit ajortigdlip pigdliutigssane ineĸarfiup matuata kigdlinganut aggiútarpâ, tássane ûmassup toĸutagssap niaĸua agssangminik patítarpâ ajortine navsuiautigalugit, taimailiorníkutdlo ajortine ássersûtigssaussumik nangminerminit pigdliutigssaminut pissũssuteĸángitsumut nûtípai. tauvalo ûmassoĸ toĸutaussarpoĸ. "ajortitdlo isumákêrneĸartaríngitdlat kisiáne aungmik kuissiníkut," apustile oĸarpoĸ. "uvinigdlup tarnâ (ûmássutâ) auanîngmat." (3 Môrs. 17, 11). Gûtip inatsisâta uniorĸutíneĸartup uniorĸutitsissup toĸutaunigssâ pissariaĸartípâ. ûmassup pigdliutigssap uniorĸutitsisimassup uniofĸutitsíssutâ pigilerpâ, aualo inũssúmut ajortigdlip ánaissagssaraluanut ássersûtauvoĸ. palasip auk tamána ivdlernartumut erĸútarpâ umigssûvdlo sâvane serpartautárdlugo, igdlerfiup inatsímik ajortigdlip uniorĸutísimassâta sâvane. taimailiorníkut ajorte auk avĸutigalugo ássersûtaussumik ivdlernartũmut pigiliutíneĸartarpoĸ. ilãníkut auk ivdlernartumut erĸúneĸartangilaĸ, palasivdle neĸâ nerissarpâ, sôrdlo Môrsasip Âronip ernere perĸugai oĸardlune: "Gûtip ilivsínut túniúpâ, ilagît ajortuliait erssúsagavsigik." (3 Môrs. 10, 17). ilerĸuliat táuko mardluk tamarmik ajortuliap perĸigsimissumit ivdlernartũmut nûtineĸarnera ássersûtigât.

taimailiortuarneĸartarpoĸ uvdlut nungutdlugit ukioĸ kaujatdlagdlugo. taimailiorníkut israelíkut ajortuliait ivdlernartũmut nûtineĸarput, pîarneĸarnigssâtdlo ingmíkut ítumik sulíssutigissariaĸalerpoĸ. Gûte inatsivoĸ ingmíkôrtortat ivdlernartut tamarmik sáimáunartitsivigineĸásassut. "ivdlernartûtdlo sáimáunartitsivigísavâ israilip kinguaisa mingússusiánik pîaivfigititdlugo; ãmátaoĸ tupeĸ nâpítarfik taimailiorfigísavâ, tamána táukunane ineĸartoĸ mingússusîsa akornáne." ãmátaoĸ tunissiviup sâvane sáimáunartitsivigísavâ "minguersardlugulo ivdlernarsardlugulo Israilip kinguaisa mingússusiánik pîaivfigititdlugo." (3 Môrs. 16, 16. 19).

palasiunerup ukiumut atausiardlune uvdlorme sáimáunartitsivigssuarme ivdlernarnerpâĸ iserfigissarpâ ivdlernartût minguersasávdlugo. suliaĸ tássane suliarineĸartoĸ ineĸarfingme kivfartũssmerme suliaussartunut kingulerîngnut naggasiutaussarpoĸ. savaussat mardluk savssarneĸartarput tovĸup nâpítarfiup pâta sujorânut, ímerautigineĸartarputdlo "ímeraut atauseĸ Nâlagkap pigísagâ, ímefaut atauseĸ alisitaussup pigísagâ." savaussaĸ Nâlagkamut pigititaĸ ajortaeruterĸússutitut toĸutáusaoĸ inuiait pivdlugit, aualo umigssûp iluanukautdlugo sáimauvfingmut sâvanutdlo serpartásavâ. ãmátaoĸ pujôrtitsivik umigssûp sâvanĩtoĸ aungmik serpartarneĸásaoĸ.

"Âronivdlo agssane igdlugît savaussarssûp táussuma ûmassup niaĸuanut tugtísavai, ĸulâgutdlo nalunaiásavai Israilip kinguaisa ajortuliait tamaisa pinerdlungnerilo tamaisa ajortuliornermingne tamane pinerdlûtigissait savaussarssûvdlo niaĸuanut ilísavai, táunain puilassuitsumut autdlartísavâ angut nâpitsissoĸ kivfaralugo. ajortuliait tamaisa savaussarssûp nangmagaralugit ãsagai nunamut suitsumut." (3 Môrs. 16, 8. 21. 22). savaussarssuaĸ táuna israilíkut tangmârfiánut iserĸigtugssaussángilaĸ. angutdlo savaussarssuarmik autdlarússisimassoĸ uvfartariaĸarpoĸ atissanilo errordlugit, tangmârfingmut iserĸigtínane.

ilerĸorissartagkap tamatuma sujunertarâ israilikut Gûtip iluássusianik ajortulianigdlo maujugingningneranik pâsitíniásavdlugit, takutíniásavdlugitdlo ajortulianut atássuteĸarsínáungingmata simertitautínatik. tamarmik piumassaĸarfigineĸarput sáimáunartitsinermik suliagssaĸ tamána sulíssutigineĸartitdlugo tarnimíkut manigûtísassut. suliagssat tamarmik uníngatíneĸartarput, israilíkutdlo uvdloĸ táuna ilumôrtumik manigûtdlutik Gûtimut ĸinuníkut, îsingíniarníkut ũmatimingnigdlo misigssuingârníkut atugagssarissarpât.

ineĸarfingme ássersûtigssaĸartumik kivfartũssinerup sáimáunartitsinermut túngassumik sagdlusuíssúmik pingârutilingmik pâsissaĸartípâtigut. sivnîssugssaĸ ajortuliorsimassup taortigssâtut ilagsineĸarpoĸ; kisiáne ajortuliaĸ ûmassup pigdliutigineĸartup auagut pîarneĸángilaĸ. ajortivdle ivdlernartũmut nûtíneĸautigssâ taimailiorníkut pigssarsiarineĸarpoĸ. aungmik pigdliuteĸarníkut uniorĸutitsisimaneĸ pissũssutigalugo navsuerutigâ utertitsissugssamutdlo ugpernikut isumákêrfigineĸarnigssamik kigsautigissaĸ nalunaerutigalugo; sulile inatsisip erĸartũssineranit aniguisitauvdluínángilaĸ. uvdlorme sáimáunartitsivingme palasiunerup pigdliutigssaĸ katerssũsimassunit tigusimavdlugo táussuma aua ivdlernarnerpâmut erĸútarpâ sáimauvfingmutdlo inatsisip ĸulerpiânĩtumut serpartartardlugo, inatsisip piumassâ nãmagsiniardlugo. akúnermiliútûssututdlo tamatuma kingornagut israilíkut ajortuliait ingminut pisitdlugit ivdlernartũmit ánítarpai. agssane savaussap pissûtitagssap niaĸuanut túngatitdlugit ajortuliat tamáko tamaisa navsuerutigissarpai ássersûtigssaussumigdlo nangminerminit savaussamut tamatumúnga pisitdlugit. tauva savaussap autdlarútarpai, kingornalo tákuterĸitagssáungitsumik inuiaĸatigîngnit pêrsitaussutut issigineĸartarput.

taimáipoĸ ivdlernartũme "ĸilangmĩtup ássingane tarrânilo." ivdlernartũmilo nunamĩtume ássersûtigssamik kivfartũssutigineĸartut ivdlernartũme ĸilangmĩtume piviussumik kivfartũssutigineĸarput. ĸilaliarêrame ánáussissivta palasiunivtitut sulinine autdlarnerpâ. apustile oĸarpoĸ: "Kristusime ivdlernartũmut agssangnik sanasimassumut piviussup tarrânut isíngilaĸ, kisiáne ĸilangmut iserpoĸ Gûtip kînâta sânut pivdluta savssartarumavdlune." (Epr. 9, 24).

palasip ukioĸ nâvdlugo "umigssûp" ivdlernartup silardliuvdlo akornánĩtup "iluane" kivfartũssinera Kristusip ĸilaliarnermigut kivrurtũssilerneranut ássersûtauvoĸ. uvdlormut kivfartũssinermine palasip suliagssarissarpâ pigdliutip ajortaeruterĸússutip aua pujôrutigssatdlo israilíkut ĸínutaisa ĸutdlaĸatigissartagaisa tipigigsautait Gûtimut savssáutásavdlugit. taimatútaoĸ Kristusip atâtamine aune nuisítarpâ taimatutdlo nangmineĸ iluássutsime tipigigdluínássusianut ilángutdlugo ugpertut perĸigsimissut ĸínutait sarĸúmiútardlugit. taimáipoĸ ivdlernartûtip ĸilangmĩtup ingmíkôrtortâne sujugdlerme kivfartũssineĸ.

tássunga Kristusip ajoĸersugaisa ugpernermikut maligpât ĸilaliardlune áungnrtíkamíko, tamána neriûtãnut katíngatíngorpoĸ - neriût Pauluslp ima oĸnutigissâ "tamáma tarnivtínut pigârput sôrdlo kisaĸ ĸajangnaitsoĸ aulajaitsoĸ atassordlo umigssûp iluanut agdlât; tássunga Jîsuse pivdluta sujuardlune iserpoĸ. Milkisîtaup ilerĸuatut nâgssáungitsumik palasiunerulerdlune." "savaussatdlo norraitdlo auinik pínane, nangminerdle aungminik isíssuteĸardlune ivdlernartũmut iserpoĸ atausiardlune utertitsíssúmigdlo nâgssáungitsumik pigssarsiaĸardlune." (Epr. 6, 19. 20; 9, 12).

ukiune 1800-ne ivdlernartûtip ingmíkôrtortâne sujugdlerne taimatut kivfartũssineĸarpoĸ. Kristusip aua ugpertut perĸigsimissut pivdlugit sarĸúmiúneĸartoĸ atâtame ajortinik isumákêrneĸautigineĸarpoĸ, ajortuliaitdle ĸilaup agdlagtaivîne agdlagsimajuáinarput. sôrdlo ivdlernartũme nunamĩtume ukiup nâneragut sáimáunartitsineĸartarsimassoĸ, taimatútaoĸ Kristusip inuit utertitaunigssãnik suliniarnera inertínago sáimáunartitsineĸásaoĸ ajortip ivdlernartiũmit pîarneĸautigssânik. kivfartiũssineĸ-una tamána autdlarnerneĸartoĸ uvdlut 2300 nânerisigut. taimaníkut palasiunivta, pruvfîtip Dânialip sujuligtûtâ nâpertordlugo, ivdlernarnerpâĸ iserfigigâ suliagssame pingârtorssûp naggatâ suliariartordlugo - ivdlernartût minguersariartordlugo.

sôrdlo ínugtaussut ajortuliait ĸanga tuníssúmut ajortaeruterĸússúmut pisitaussarsimassut táussumalo auagut ássersûtaussumik ivdlernartũmut nunamĩtumut nûtíneĸartardlutik, taimatut angerutsime nutâme perĸigsimissut ajortait Kristusimut pisitaussarput piviussumigdlo ivdlernartũmut ĸilangmĩtumut nûtíneĸartardlutik. sôrdlulo ivdlernartûtip nunamĩtup ássersûtaussumik minguersarneĸarnera pissarsimassoĸ ajortit mingugsarneĸautaisa pîarneĸarnerisigut, taimatut ivdlernartûtip ĸilangmĩtup piviussumik minguersarneĸarnigssâ piumârpoĸ ajortit tássane agdlagtugaussut pîarneĸarnerisigut. kisiáne tamána pisínago agdlagtaivît misigssortariaĸásáput kíkilt ajortimit sângníkut Kristusimutdlo ugperníkut sáimáunartitsineranit iluaĸusertariaĸartut aulajangerniásavdlugo. taimáitumik ivdlernartûtip minguersarneĸarnigssâta misigssuineĸ túngavigissariaĸarpâ - erĸartũssinigssaĸ túngavigalugo. suliagssap tamatuma Kristusip tikiuterĸingnigssâ sujorĸutariaĸarpâ, tikiúkunime akiliutine nagsataralugo, kinalũnît suliai nâpertordlugit tuniumâramiuk. (sarĸ. 22, 12).

taimatut pruvfîtip oĸausiata ĸáumarĸutânik malingnaissut pâsilerpât Kristuse 1844-me uvdlut 2300 nânerisigut nunamut uternane ivdlernartûtip ĸilangmĩtup ivdlernarnerpâvanut isersimangmat, tikiuterĸingnigssaminut piarêrsautigssatut naggatigssamik sáimáunartitsinigssaĸ suliariartordlugo.

pâsigujâtdlo pigdliut ajortaeruterĸússut Kristusip pigdliutigineĸarnigssânut sujumut uparuartûtautitdlugo, palasiunerdlo Kristusip akúnermiuliúnigssânut ásserûtautitdlugo, savaussaĸ ajortuliunik nangmagtitaĸ Sãtanimut ássersûtaussoĸ, ajortuliornermik autdlarnîssumut, ajortigdlit perĸigsimissut ajortulianik tamanik naggatâgut nangmagtitaujumârtumut. palasiunerup ajortuliat pigdliutip ajortaeruterĸússutip auagut ivdlernartũmit pêrângamigit savaussamut nangmagkiútarpai. Kristusip nangmineĸ aungmigut ínugtame ajortait ivdlernartũmit ĸilangmĩtumit kivfartũssinerme naggatâgut pêrunigit, tauva Sãtanimut nangmagkiúkumârpai, táunalo pitdlarneĸarumârpoĸ erĸartũssutigssaĸ nãmagsineĸalerpat. savaussaĸ autdlartitaussarsimavoĸ nunamut suitsumut israilikúnut isertitaorĸigtugssáungitsutut. taimatútaoĸ Sãtane Gûtimit ínugtainitdlo nâgssáungitsumik anisitaujumârpoĸ, naggatigssamigdlo ajortinik ajortilingnigdlo aserorterinigssame pêrsitaujumârpoĸ piunêrúneĸardlunilo.